Orthomoleculaire geneeskunde
Orthos komt uit het Grieks en betekent: juist, recht of gezond. Moleculair staat voor: de moleculen betreffende.
Moleculen zijn kleine stofjes. In de orthomoleculaire geneeskunde streeft men naar 'de juiste stof op de juiste plek'. Als orthomoleculair therapeut werk je met stoffen die een mensenlichaam van nature al kent en nodig heeft voor een optimale gezondheid. Een optimale gezondheid vraagt om voldoende vitaminen, mineralen, vetzuren, aminozuren en enzymen in de juiste verhouding.
Voedingsstoffen duidt men ook wel aan met de term nutriënten.
Wat doen voedingsstoffen?
Waarvoor zijn die voedingsstoffen zo noodzakelijk? Je lichaam is opgebouwd uit voedingsstoffen. Waar we in de orthomoleculaire geneeskunde vooral mee werken zijn de micro-nutrienten; stoffen die je lichaam in kleinere hoeveelheden nodig heeft maar welke wel essentieel zijn voor allerlei lichaamsfuncties. Je gebruikt ze o.a. om enzymen van te maken.
Wat is een enzym?
Een enzym is een stofje dat nodig is om een andere stof om te zetten. Het is een soort gereedschap voor de stofwisseling je lichaam. Enzymen hebben vele functies, zoals bij de verbranding en bij het verteren van je voedsel. Als je een tekort hebt aan een voedingsstof dan verlopen de processen waarbij die stof nodig is minder optimaal. Dit kan tot diverse klachten leiden. Zo kan een zinktekort leiden tot vlekjes op de nagels maar ook tot een verminderde weerstand tegen infecties. En een tekort aan magnesium kan een slechte botopbouw veroorzaken maar ook depressie, vermoeidheid en gespannen spieren. Zo kunnen twee mensen met hetzelfde tekort toch verschillende klachten krijgen. Ieder lichaam is weer verschillend.
Symptomen
Sommige symptomen treden pas op bij een groot tekort terwijl andere symptomen al optreden bij een geringer tekort. Zo is van vitamine C gebrek bekend dat het leidt tot 'scheurbuik', wat vroeger voorkwam bij zeelieden die geen verse groenten en fruit aten. Hierbij verliest het collageen in bindweefsel zijn samenhang en gaat het 'scheuren'. Dit gebeurt echter pas bij een groot tekort aan vitamine C (primair tekort). Een kleiner tekort aan vitamine C kan al zorgen voor een slechtere wondgenezing (secundair tekort). In totaal heeft vitamine C een paar honderd verschillende functies in het lichaam.
Nog meer stoffen
Een orthomoleculair therapeut heeft niet alleen de genoemde mineralen, aminozuren, vetzuren, vitamines en enzymen tot zijn beschikking. Zo zijn er preparaten (voedingssupplementen) die micro-organismen bevatten. Dit zijn bacteriën die nodig zijn voor een gezonde darmflora. Maar ook het gebruik van kruiden (fytotherapie) vermengt zich steeds meer met de orthomoleculaire geneeskunde. Er zijn bijvoorbeeld steeds meer middelen op de markt die zowel voedingsstoffen als extracten van geneeskrachtige planten bevatten. Dan zijn er nog de orgaanprepararen, gemaakt van dierlijke organen, en de spijsverteringsenzymen.
Nog regelmatig worden nieuwe stoffen gevonden. De orthomoleculaire geneeskunde is een nieuwe vorm van natuurgeneeskunde die sterk in beweging is. Orthomoleculaire therapie is grotendeels gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en deels op praktijkervaring. Slechts enkele tekorten zijn goed aan te tonen met bloed- en/of urine onderzoek. Veel tekorten zijn herkenbaar aan een specifiek klachtenpatroon. Verder zijn er diverse energetische testmethoden die heel goed aangeven welke extra producten iemand op dat moment nodig heeft. Ik gebruik hiervoor de vegatest.
Gebruik van voedingssupplementen
De voedingsstoffen worden verwerkt in voedingssupplementen of preparaten. Dit zijn poeders, tabletten en capsules.
Orthomoleculaire voeding en voedingssupplementen kunnen in het algemeen zonder problemen gebruikt worden naast andere behandelingen zoals regulier geneeskundige behandelingen, homeopathie en acupunctuur. Toch kunnen soms orthomoleculaire middelen en reguliere behandelingen elkaars werking beïnvloeden. Het is daarom van belang dat een arts, apotheker of therapeut op de hoogte is van wat u gebruikt. En ook ik vraag altijd bij cliënten om huidig medicijngebruik op de cliëntenkaart te noteren.
In de handel zijn er volop zelfzorgmiddelen te koop. Bij de HEMA, de drogisterijen en apothekers en op internet is een keur aan middelen te koop. Natuurlijk is het prettig daar gebruik van te maken, maar vergeet daarbij niet dat een deskundig advies hierbij heel waardevol is. Tevens bespaart het uiteindelijk ook tijd en geld uit want u kunt soms lang bezig zijn met uitproberen welk middel voor u geschikt is. Bovendien, 'baat het niet dan schaat het niet' is niet altijd van toepassing! En niet alle klachten zijn te verhelpen met het slikken van een kruid of voedingssupplement.
Loop niet door met klachten maar laat je deskundig informeren. Soms lijkt het leuk alle kruiden en zelfzorgmiddelen als leek zelf te raadplegen, maar het is echt een vak. Het onzorgvuldig gebruik van supplementen en kruiden kan wel degelijk schadelijke gevolgen hebben. Ook kan het zijn dat de oplossing van je probleem niet ligt in het gebruik van een middel, en ook dat is goed om te weten.
Orthomoleculaire geneeskunde wordt gedefinieerd als: het behoud van een goede gezondheid en de behandeling van ziekten door veranderingen aan te brengen in de concentratie van normaal in het lichaam voorkomende stoffen die onmisbaar zijn voor de gezondheid.
Orthomoleculaire therapie
De grondgedachte van de orthomoleculaire geneeswijze is: als iemand optimaal wil functioneren, dan zul je het lichaam daartoe ook de optimale hoeveelheid voedingsmiddelen moeten aanbieden. Niemand zal het in zijn hoofd halen om zijn auto op verschraalde benzine of zonder voldoende, of kwalitatief ongeschikte motorolie te laten rijden. Het is dan slechts een kwestie van tijd voordat de bolide sputterend tot stilstand komt. Ons lichaam is ons persoonlijke vervoermiddel. Toch sjoemelen veel mensen met hun “brandstof” en bestaat onze “benzine” uit verschraalde voeding, die de naam gezond niet mag dragen. Vaak weten we ook niet meer wat we moeten kiezen uit het enorme supermarktaanbod, dat gericht is op gemakkelijk, voorgekookt en snel. Verantwoorde biologische en vers bereide voeding is stap één om het lichaam weer goed te kunnen laten functioneren. Door middel van het aanvullen van tekorten met vitaminen, mineralen, enzympreparaten etc. ondersteunt orthomoleculaire therapie waar nodig dit proces.